Gender neutrale edelherten op de Veluwe

Vanaf volgend voorjaar hoopt de vereniging Natuurzorgmomenten de eerste gender neutrale edelherten te kunnen uitzetten op de Veluwe. Met het genbedrijf GenX is hiervoor 4 jaar geleden een overeenkomst afgesloten. De eerste gender neutrale edelherten lopen inmiddels op een proefveld achter het bedrijf. En hebben al bewezen zich individueel te kunnen voorplanten.

“Wij zijn een vereniging van en voor de natuurvrienden”, dat zegt de woordvoerder van Natuurzorgmomenten. “Ieder jaar komen er meer dan 700.00 duizend bezoekers af op het geweld van de edelherten tijdens de zogeheten bronst. In deze periode heeft de natuur het zwaar te verduren, mensen lopen letterlijk overal dwars doorheen. We hopen met de introductie van de gender neutrale edelherten de rust terug te kunnen laten keren.”

In tegenstelling tot de ‘gewone’ edelherten kan de ‘ontworpen’ nieuwkomer zichzelf bevruchten. In de wetenschappelijke wereld beter bekend als autogamie. Bij de gewone soort is het zo dat de herten al geruime tijd in staat van opwinding zijn. In tegenstelling tot de hinde, zij is slechts 1 dag bronstig. Hierdoor ontstaan er tussen de mannen enorme gevechten, ook wel bekend als de bronstperiode. Deze periode duurt zo’n 3 weken, tussen half september tot begin oktober. Binnen deze tijd is het de taak aan de herten, zoveel mogelijk hinden te bevruchten. Een flink aantal herten overleeft hierdoor deze periode niet, zij sterven aan uitputting.

“Het gender neutrale hert heeft deze oerinstincten niet”, dat verteld Leo Borant van GenX. “We lossen in 1 klap meerdere problemen op”, aldus Borant. “De natuurlijke  herten urineren tijdens de bronst zeer gericht op zichzelf. Dit doen ze om de hinden te lokken. De geur is echter tot ver buiten de Veluwe waarneembaar, een enorm penetrante pislucht. En dan natuurlijk de bezoekers, naar verwachting zal het aantal fors afnemen.  Onze herten kunnen het hele jaar door bevrucht worden. Zonder al het geweld en stank tijdens de bronst. Er is dus niet veel te zien."

Is dit dan het laatste jaar dat mensen de bronst kunnen meemaken?  Dat vroegen we aan Natuurzorgmomenten. “Nee, dat zeker niet, het zal nog een aantal jaren blijven bestaan. We beginnen met een proef van 12 herten op Deelerwoud en als die slaagt, volgt er uitbreiding naar andere delen van de Veluwe”, aldus de woordvoerder.  

Zoals het zich nu laat aanzien zijn er over een aantal jaren geen herten of hinden meer op de Veluwe maar uitsluitend nog 'edelhirten'. Wilt u getuige zijn van een van de laatste bronstperiodes? Vanaf ongeveer 4 september start het geweld in de buurt van NP de Hoge Veluwe en eind september tot begin oktober is Groenendaal een mooie plek. Maar u bent gewaarschuwd, het stinkt en het is er drukker dan op een doordeweekse dag in de Kalverstraat.